Ανακαλύφθηκε το μοναστήρι στο οποίο γράφτηκε το ιστορικό Βιβλίο των Ελαφιών (Book of Deer) που πιστεύεται ότι είναι το παλαιότερο σωζόμενο σκωτσέζικο χειρόγραφο.
Το χειρόγραφο του 10ου αιώνα σημειώνεται ότι περιέχει την αρχαιότερη σωζόμενη γαελική γραφή της χώρας. Η ακριβής τοποθεσία του μοναστηριού στο Aberdeenshire παρέμενε μυστήριο για χρόνια. Όμως τα δείγματα που συνέλεξαν οι αρχαιολόγοι κατά τη διάρκεια μιας ανασκαφής, που επικεντρώθηκε σε ένα χωράφι κοντά στο ερειπωμένο αβαείο Deer, επιβεβαίωσαν τελικά τη θέση του.
Τι είναι το Βιβλίο των Ελαφιών;
Το Βιβλίο των Ελαφιών περιγράφεται ως «μία από τις κυριότερες αρχαιότητες της κελτικής Σκωτίας». Γραμμένο μεταξύ 850 μ.Χ. και 1000 μ.Χ., είναι αξιοσημείωτο ότι έχει επιβιώσει όλο αυτό το διάστημα. Το Βιβλίο των Ελαφιών παρέχει μια εικόνα της πρώιμης εκκλησίας, του πολιτισμού και της κοινωνίας της εποχής, ενώ περιλαμβάνει και λατινικό κείμενο.
Το βιβλίο ουσιαστικά αποτελείται από δύο μέρη – τα αρχικά ευαγγέλια που, όπως πιστεύεται, γράφτηκαν γύρω στο 850 με 1000 μ.Χ., και τα μεταγενέστερα κείμενα που πιστεύεται ότι γράφτηκαν τον 11ο ή 12ο αιώνα. Είναι γνωστό ότι το βιβλίο βρισκόταν στη βιβλιοθήκη του John Moore, επισκόπου του Ely και του Norwich και, μετά τον θάνατό του το 1714, η βιβλιοθήκη αγοράστηκε από τον βασιλιά Γεώργιο Α’ και έγινε δωρεά στη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Cambridge. Στη συνέχεια ανακαλύφθηκε εκ νέου το 1860 από τον Henry Bradshaw, τον τότε βιβλιοθηκάριο.
Το μικρό βιβλίο πιστεύεται ότι προέρχεται από το Μοναστήρι του Deer στην περιοχή Mintlaw. Βρισκόταν εκεί από το 1.000 μ.Χ. έως ότου που το συγκεκριμένο μοναστήρι σταμάτησε να λειτουργεί και οι μοναχοί μετακόμισαν στο Αβαείο του Deer.
Το βιβλίο φυλάσσεται συνήθως στις συλλογές του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, αλλά το 2022 εκτέθηκε δημόσια στην γκαλερί Aberdeen Art Gallery. Οι αρχαιολόγοι και οι εθελοντές είχαν αποκαλύψει με επιμέλεια αντικείμενα και χαρακτηριστικά που ήλπιζαν ότι θα οδηγούσαν τελικά στον εντοπισμό του χώρου του μοναστηριού.
H επικεφαλής αρχαιολόγος Ali Cameron, από την Cameron Archaeology Ltd, εξήγησε: «Μεγάλο μέρος του υπόλοιπου χωραφιού είχε διαταραχθεί, αλλά ανοίξαμε τόσο μεγάλες τάφρους το 2022, ώστε να έχουμε τις καλύτερες πιθανότητες να βρούμε πρώιμα μεσαιωνικά χαρακτηριστικά. Περάσαμε εβδομάδες ανασκάπτοντας μεταγενέστερα υλικά, όπως πέτρες και άλλα υλικά κατεδάφισης, μέχρι να φτάσουμε στα πρώτα στρώματα δύο εβδομάδες πριν από το τέλος της ανασκαφής».
Και συνέχισε: «Στη συνέχεια ηγήθηκα μιας ομάδας φοιτητών και εθελοντών και κόψαμε συστηματικά τομές σε όλα τα κομμάτια, συλλέξαμε ευρήματα και δείγματα, τα οποία είναι σημαντικά, καθώς εκεί θα βρίσκεται ο άνθρακας για τη χρονολόγηση».
Τα δείγματα επεξεργάστηκαν προσεκτικά στο Πανεπιστήμιο του Aberdeen, υπό την επίβλεψη του Dr Gordon Noble. Στη συνέχεια ο ξυλάνθρακας στάλθηκε στο Κέντρο Περιβαλλοντικών Ερευνών των Πανεπιστημίων της Σκωτίας (SUERC) στο East Kilbride.
Χρειάστηκαν τρεις μήνες για την επεξεργασία και στη συνέχεια οι ημερομηνίες στάλθηκαν μέσω email.
«Όταν άνοιξα το email έμεινα άναυδη και χρειάστηκε να τα ξαναδιαβάσω αρκετές φορές μέχρι να συνειδητοποιήσω τι μου έλεγαν”, δήλωσε η Cameron.
«Είναι σχεδόν άγραφος νόμος, αλλά την τελευταία ημέρα ή την τελευταία εβδομάδα της ανασκαφής σου πάντα θα βρεις κάτι πολύ ωραίο. Είχαμε ένα προαίσθημα γι’ αυτό. Είχαμε αυτή τη φρικτή αλλά συναρπαστική αίσθηση της προσμονής, περιμένοντας να δούμε αν όντως βρήκαμε αυτό που νομίζαμε ότι βρήκαμε. Αυτή η οδυνηρή αναμονή για τις πληροφορίες σχετικά με τις ημερομηνίες είναι φρικτή. Τότε η Ali, πάντα τόσο ντροπαλά, έστειλε ένα email λέγοντας “Νομίζω ότι πρέπει να ελέγξετε τις ημερομηνίες”. Το ανοίγω και είναι απλά απίστευτο. Βρήκαμε το μοναστήρι» δήλωσε η αρχαιολόγος και διδακτορική φοιτήτρια, Alice Jaspars, που μελετά το Βιβλίο των Ελαφιών και ήταν μέλος της ομάδας ανασκαφής.
Πηγή: FOXreport.gr – ΦΩΤΟ: BBC
