Τον Κύπριο Πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη, υποδέχθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Στο επίκεντρο της συνάντησης το θέμα της Αγίας Σοφίας και οι τουρκικές προκλήσεις.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ: Είναι μεγάλη μου χαρά που σας υποδέχομαι στην Αθήνα κύριε Πρόεδρε. Προσβλέπω βεβαίως και στη δική μου επίσκεψη στην Κύπρο που λόγω της πανδημίας καθυστέρησε και ελπίζω ότι θα πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο. Θέλω να ακούσω από εσάς για την πορεία του Κυπριακού Ζητήματος, που είναι κορυφαίο εθνικό θέμα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
Η Ελλάδα θα συνεχίσει να βρίσκεται σταθερά στο πλευρό της Κυπριακής Δημοκρατίας και να υποστηρίζει πλήρως τις προσπάθειες για την εξεύρεση βιώσιμης και λειτουργικής λύσης, στη βάση των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
Η επίσκεψή σας, όμως, πραγματοποιείται και στη βαριά σκιά της πρόσφατης απόφασης της Τουρκίας για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί. Είναι απόφαση που έπληξε ανεπανόρθωτα τον Ελληνισμό και τον χριστιανικό κόσμο. Πληγώνει επίσης βαθύτατα και όλους εκείνους οι οποίοι, ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, αντιλαμβάνονται ότι ένα κορυφαίο μνημείο της ανθρωπότητας, όπως η Αγία Σοφία, δεν μπορεί να εργαλειοποιείται έτσι ώστε να υπηρετούνται στόχοι ξένοι προς αυτό και τη διαθρησκευτική ακτινοβολία του.
Η Αγία Σοφία είναι ένα ανεπανάληπτο σύμβολο της Χριστιανοσύνης που ανήκει στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Με αυτά τα χαρακτηριστικά, λειτούργησε τον τελευταίο αιώνα ως χώρος ειρηνικής συνύπαρξης των θρησκειών, τόπος συνάντησης και ενότητας των πολιτισμών. Η μετατροπή της σε μουσουλμανικό τέμενος απομακρύνει την Τουρκία από τις αξίες του κοσμικού κράτους και τις αρχές της ανεκτικότητας και του πλουραλισμού, διχάζοντας ανεπίτρεπτα την περιοχή μας.
Η Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η διεθνής κοινότητα οφείλουν να κινητοποιηθούν με κάθε πρόσφορο μέσο, ώστε να αποκατασταθεί η ιστορική αλήθεια και να διαφυλαχθεί ο οικουμενικός χαρακτήρας της Αγίας Σοφίας. Ήδη στο χθεσινό Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκφράστηκε η αλληλεγγύη των εταίρων μας προς την Ελλάδα και την Κύπρο, υπήρξε καταδίκη της τουρκικής παραβατικότητας και αποφασίστηκε να εκπονηθεί κατάλογος με περαιτέρω μέτρα αντίδρασης. Είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, που ελπίζω να έχει συνέχεια.
ΝΙΚΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: Κυρία Πρόεδρε δεν μπορώ παρά να εκφράσω την ιδιαίτερη μου χαρά, έστω και υπό συνθήκες πολύ δύσκολες, που με φέρνουν στην Αθήνα. Χαρά μου γιατί συναντιόμαστε για πρώτη φορά και με την ευκαιρία θέλω να σας συγχαρώ θερμά για την ανάληψη των καθηκόντων με την ευχή και την βεβαιότητας ότι θα επιτύχετε στην υψηλή αποστολή σας. Ταυτόχρονα θα χαρώ ιδιαίτερα να σας υποδεχτώ στην Κύπρο, 21 με 23 ελπίζω, και θα είναι ιδιαίτερη τιμή για μας αλλά και χαρά για τον κυπριακό ελληνισμό γιατί πάντοτε ο συμβολισμός έχει την σημασία του. Τη σημασία που αποδίδεται στην συμπαράσταση διαχρονική προς την Κύπρο.
Και είναι ακριβώς οι συνθήκες που διαμορφώνονται δυστυχώς τους τελευταίους μήνες μέσα από μία σειρά προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας, είτε αυτές αναφέρονται στις παράνομες γεωτρήσεις εντός της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κύπρου, είτε η επιθετικότητα που επιδεικνύει απέναντι στη Συρία ή στο Ιράκ με προέκταση πλέον με το παράνομο μνημόνιο συναντίληψης που έχει υπογράψει με την Λιβύη, αλλά ταυτόχρονα και την απειλή σφετερισμού της ελληνικής αποκλειστικής ζώνης.
Με αποκορύφωμα αυτό που έχετε πολύ εύστοχα σημειώσει – την προχθεσινή ενέργεια δηλαδή της μετατροπής ενός πολιτιστικού μνημείου – σύμβολο για τον Χριστιανισμό αλλά και πολιτιστικού μνημείου για ολόκληρη την ανθρωπότητα, σε τέμενος. Κάτι το οποίο σύσσωμη η ανθρωπότητα καταδικάζει αλλά το μέγα ερώτημα δεν είναι εάν φραστικά καταδικάζεται. Το κύριον, η κύρια αγωνία είναι πώς συμπεριφέρεται ο διεθνής παράγων μπροστά σε μια δύναμη που δυστυχώς ερμηνεύει το διεθνές δίκαιο κατά το δοκούν προκειμένου να επιτύχει έναν αναθεωρητισμό και μια συμπεριφορά που αντιβαίνει σε υποψήφιο κράτος μέλος της. Δηλαδή δεν συμμορφώνεται με τους ελάχιστους κανόνες μια υποψήφιας χώρας, παραβιάζει κατάφωρα το διεθνές δίκαιο, παραβιάζει προσβλητικά για την Ευρώπη κάθε αρχή και αξία.
Και είναι ο λόγος που είμαι στην Αθήνα σήμερα, ο συντονισμός με την ελληνική κυβέρνηση, με την οποία έχουμε μια άριστη συνεργασία και συνεννόηση και μέσα σε αυτά τα πλαίσια είναι που επιδιώκουμε τον συντονισμό, ώστε να είμαστε αποτελεσματικότεροι στις προσπάθειες επικράτησης της ειρήνης. Ούτε η Ελλάδα, ούτε η Κύπρος επιδιώκουν όξυνση. Αντίθετα, αυτό που επιδιώκουμε είναι επικράτηση αυτού που παγκοίνως γίνεται αποδεκτό, επικράτηση δηλαδή του δικαίου.
Προσδοκώ στις συνομιλίες με τον πρωθυπουργό, στον ακόμα πιο άριστο συντονισμό, ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και ελπίζω να έχουμε τα αποτελέσματα που προσδοκούμε. Να επαναλάβω: Ειρήνη, σταθερότητα, καλή γειτονία. Χαίρομαι και πάλι που συναντιόμαστε και προσδοκώ την ώρα που θα σας υποδεχθώ στην Κύπρο.