Ενα από τα κωδικοποιημένα μηνύματα που είχε στείλει πριν από 51 χρόνια ο μυστηριώδης «Zodiac Killer», ο οποίος προκαλούσε τρόμο στην Καλιφόρνια στα τέλη της δεκαετίας του 1960, ενώ μέχρι σήμερα δεν έχει εξακριβωθεί ποιος ήταν, κατάφερε να αποκρυπτογραφήσει μια ομάδα ανθρώπων που ασχολούνται εκτενώς με την κρυπτογραφία.
Το συγκεκριμένο μήνυμα, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, είχε σταλεί τον Νοέμβριο του 1969 στην εφημερίδα San Francisco Chronicle από τον φερόμενο ως δολοφόνο κατά συρροή. Ο κώδικάς του, αποτελούμενος από μια σειρά γραμμάτων και αινιγματικών συμβόλων σε μορφή πίνακα, αποτελούσε γρίφο που οι αρχές και ακόμα και οι πιο δυνατοί ερασιτέχνες λύτες δεν είχαν καταφέρει να αποκρυπτογραφήσουν έκτοτε.
Οι άνθρωποι που ασχολήθηκαν με την υπόθεση πίστευαν πως το μήνυμα θα ήταν η αφορμή ώστε να οδηγηθούν στην ταυτότητα του κακοποιού, ο οποίος σύμφωνα με τα στοιχεία, κατηγορείται για τουλάχιστον πέντε δολοφονίες που διαπράχθηκαν από το 1968 έως και 1969. Ο ίδιος κατηγορείται πως ενέπνευσε και άλλους δολοφόνους κατά συρροή.
Η ομάδα χρειάστηκε ατελείωτες σειρές κώδικα προγραμματισμού και χρόνια δουλειάς για να αποκρυπτογραφήσει το μήνυμα. ««Ελπίζω ότι διασκεδάζετε πολύ προσπαθώντας να με πιάσετε (…). Δεν φοβάμαι τον θάλαμο αερίου, διότι θα με στείλει στον παράδεισο συντομότερα (…) τώρα έχω αρκετούς σκλάβους που δουλεύουν για μένα», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ο Αμερικανός σχεδιαστής ιστοτόπων, Ντέιβιντ Όραντσακ, είναι ο άνθρωπος που κατόρθωσε να «σπάσει» το κρυπτογράφημα. Ο ίδιος έλαβε βοήθεια από τον Αυστραλό μαθηματικό, Σαμ Μπλέικ και τον Βέλγο προγραμματιστή, Γιαρλ Βαν Άικε.
Αυτή είναι η δεύτερη φορά που αποκρυπτογραφείται μήνυμα που είχε στείλει σε καλιφορνέζικη εφημερίδα ο δολοφόνος. Το πρώτο έσπασαν ένας δάσκαλος κι η σύζυγός του το 1969: «Μου αρέσει να σκοτώνω γιατί είναι τόσο διασκεδαστικό», ανέφερε, κάνοντας και σε αυτό λόγο για τους «σκλάβους» που θα μάζευε για να τον υπηρετούν.
Αλλά ο κώδικας που είχε χρησιμοποιηθεί σε εκείνο, το πρώτο μήνυμα, ήταν πολύ πιο απλούστερος από το «κρυπτογράφημα 340», το οποίο βαπτίστηκε έτσι επειδή περιέχει 340 χαρακτήρες (17 στήλες, 20 γραμμές).
«Στην κοινότητα αυτών που προσπαθούν να αποκρυπτογραφήσουν (τα μηνύματα που είχε στείλει) ο Zodiac, θεωρούσαμε όλοι ότι υπήρχε άλλο ένα βήμα, αφού βρεις ποιο γράμμα αντιστοιχεί σε ποιο σύμβολο – πράγματι, ίσχυε αυτό», εξήγησε ο Όραντσακ. Το κρυπτογράφημα 340 διαβάζεται διαγώνια, ξεκινώντας από τον πρώτο χαρακτήρα στην πρώτη γραμμή αριστερά, κατεβαίνοντας κάθε φορά μια σειρά και παίρνοντας τον χαρακτήρα που βρίσκεται δύο θέσεις δεξιά, όπως κινείται ο αξιωματικός στο σκάκι. Πρέπει να επιστρέψεις στην πρώτη σειρά όταν φθάσεις στο τέλος αυτής της διαγωνίου και να συνεχίσεις, με τον ίδιο τρόπο, εξήγησε ο ίδιος σε βίντεο στο κανάλι του στο YouTube.
