Η «Γραμμή Μεταξά» αποτελείται από 21 μόνιμα οχυρά και εκατοντάδες ημιμόνιμα και επιφανειακά, που φράσουν τις υποχρεωτικές διαβάσεις, από το Βουλγαρικό έδαφος προς την Ελλάδα.. Εκτείνονταν σε μήκος 215 χλμ. μεθοριακής γραμμής και έχουν τα ονόματα κατά σειρά από τα δυτικά προς τα ανατολικά, ξεκινώντας από την περιοχή του Μπέλλες είναι τα εξής: 1. Οχυρό Ποποτλίβιτσα 2. Οχυρό Ιστίμπεη 3. Οχυρό Κελκαγιά 4. Οχυρό Αρπαλούκι 5. Οχυρό Παληουριώνες 6. Οχυρό Ρούπελ 7. Οχυρό Καρατάς 8. Οχυρό Κάλη 9. Οχυρό Περσέκ 10. Οχυρό Μπμπαζώρα11. Οχυρό Μαλιάγκα 12. Οχυρό Περιθώρι 13. Οχυρό Παρταλούσκα 14. Οχυρό Ντάσαβλη 15. Οχυρό Λίσσε 16. Οχυρό Πυραμιδοειδές 17. Οχυρό Καστίλλο 18. Οχυρό Άγιος Νικόλαος 19. Οχυρό Μπαρτισέβα 20. Οχυρό Εχίνος 21. Οχυρό Νυμφαία.
Τα οχυρά έγιναν για να αντιμετωπίσει ο ελληνικός στρατός τους Βουλγάρους, που είχαν πάγια τακτική την κατάκτηση ελληνικής γης και την έξοδο τους στο Αιγαίο.
Ο κίνδυνος θα μπορούσε να προέλθει επίσης και στην περίπτωση που θα επιτίθεντο στην Ελλάδα οι Γερμανοί, και οι Βούλγαροι επωφελούμενοι από την επίθεση του Αξονος. θα επετίθεντο και αυτοί. Δεν πρέπει να λησμονείται η ασαφής θέση της Βουλγαρίας κατά τον Β’ Π. Πόλεμο, η γνωστή θέση της έναντι της Γερμανίας στον πρώτο Π.Πόλεμο και η τελική προσχώρησή της στον Αξονα, την 1 Μαρτίου 1941, δηλαδή 46 μέρες πριν επιτεθούν οι Γερμανοί στην Ελλάδα.Ονομάσθηκε «Γραμμή Μεταξά» όχι μόνο γιατί στο μεγαλύτερο μέρος της κατασκευάστηκε στη διάρκεια της 4ης Αυγούστου, αλλά γιατί και ο ίδιος ο Μεταξάς, που είχε σχεδιάσει τις μάχες του Β’ Βαλκανικού Πολέμου, το καλοκαίρι του 1913, είχε γνωρίσει από κοντά την φυσική μορφή της περιοχής και την αδυναμία των εκτεταμένων συνόρων της Ελλάδος προς την Βουλγαρία.
Η κατασκευή τους είχε αρχίσει το 1914, με σχέδια του Αντισυνταγματάρχη τότε, Ιωάννη Μεταξά, ο οποίος είχε εκπονήσει τη μελέτη τους, ως Διευθυντής της Β’ Επιτελικής Διεύθυνσης.
(Ημερολόγιο 2 τόμος).
Ο Μεταξάς για να παρακολουθήσει την εξέλιξη των εργασιών το 1939 που όταν άρχισαν τα έργα, επισκέφθηκε τα εργοτάξια ο ίδιος προσωπικά, με άκρα μυστικότητα.
Ακόμα και οι εργάτες που τα έσκαψαν προέρχονταν από την Πελοπόννησο και άλλες μακρινές περιοχές ώστε να μην γνωρίζουν, σε ποιο σημείο της Ελλάδας γίνονταν τα οχυρά και από αυτούς να διαρρεύσει το μυστικό της κατασκευής τους. Το σχέδιο επέτυχε και οι Γερμανοί βρέθηκαν προ εκπλήξεων. Τεράστιο όγκοι χώματος μετακινήθηκαν, χαράδρες εξαφανίστηκαν, και το έδαφος έχασε την μορφή που είχε. Δύο -τρείς σειρές συρματόπλεγμα κύκλωνε το κάθε οχυρό και καμουφλαρίστηκε. Ολο το έργο έγινε από ελληνικά χέρια, με ελληνικά υλικά τα τσιμέντα Τιτάν και από Έλληνες αξιωματικούς.
Ο στρατηγός Σράιμπερ που εκ των υστέρων, μετά την παράδοση, διατάχθηκε να μελετήσει την κατασκευή τους, χαρακτήρισε την Γραμμή Μεταξά ανώτερη από την αντίστοιχη Γαλλική Μαζινό. Παρείχαν σωστή θέση, άριστη κάλυψη και προσαρμογή πυρών από το έδαφος.
Η πλήρη τους μορφή, έκταση και κατασκευή με εξαιρετικά ανθεκτικό τσιμέντο μεγάλου πάχους, έγινε ώστε να αντέχουν σε ισχυρές βόμβες, κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Κάθε μόνιμο οχυρό αποτελείτο από πλήθος υπογείων χώρων που επικοινωνούσαν μεταξύ τους με διαδρόμους.
Ενα οχυρό έπρεπε να εξασφαλίζει αυτάρκεια και να μπορούν να ζήσουν οι υπερασπιστές του ακόμη και όταν είχε κυκλωθεί.
Συνήθως περιλάμβανε πολυβολεία, πυροβολεία, αντιαεροπορικά πυροβολεία, ολμοβολεία, παρατηρητήρια, προβολείς, χειρουργείο, υπόγειους θαλάμους ανδρών, χώρος τροφίμων, ύδρευση και αποχέτευση, υπόγειες αποθήκες πυρομαχικών, σταθμό διοικήσεως, εγκαταστάσεις αερισμού, ασύρματο και υπόγειο τηλεφωνική υπηρεσία με άλλα οχυρά, μυστικές εξόδους για ενέργεια αντεπιθέσεως εκ μέρους της φρουράς του οχυρού.
Τα οχυρά προσβλήθηκαν από τα Γερμανικά στρατεύματα και κράτησαν αντίσταση με τους 7000 ήρωες υπερασπιστές τους. Στην Μάχη των Οχυρών οι Γερμανοί έχασαν 679 αξιωματικούς και 10.489 στρατιώτες. Τα οχυρά παραδόθησαν μετά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης από τους Γερμανούς. Δεν έπεσαν. Οι ηρωικοί υπερασπιστές απέσπασαν τον παγκόσμιο έπαινο εχθρών και συμμάχων . Η συνθηκολόγηση δεν ήταν απόρροια ήττας άλλα οφειλόταν στην κατάρρευση του γιουγκοσλαυικού μετώπου.
Το Ρούπελ που σήμερα είναι επισκέψιμο ως Μουσείο είχε 6.500 χιλιόμετρα υπογείων χώρων και διαδρόμων, το Ιστίμπει σε απόσταση 250 μέτρα από τα σύνορα είχε 2.300 υπόγειες στοές .
Πηγή: ioannismetaxas.gr
